Donostiako sutean benetan gertatu zena

1913 urtean geuden gutxi gorabehera, Independentzia gerran. Napoleonen armada, Frantziara bultatzeko bidaian, donostian sartu ziren eta hemen geratu ziren. Egia esan, ni frantzesak ez nituen gustuko, izan ere; ez nituen Napoleonen ideia liberalak, ezta nire familia ere ez. Baina donostiar guztiak ez zuten horrela pentsatzen, beraz, ez zioten oztopo gehiegi jarri tropa frantziarrei. Nik hasieratik nekien hori ez zela izan oso ideia ona, ez bakarrik frantzesak nahi zutena egin zutelako, lapurtu, hil, bortzatu… gainera Espainako erregea zigor bat jarri zigutelako.

Kontua da,  hilabete batzuk pasa ondoren, portugaldarrak eta ingelesak donostiara etorri ziren Alfontso Xlll-ren aginduetara, Frantsesak donostiatik botatzeko asmoz. Nire belarrietara informazio hori ailegatu zenean asko poztu nintzen, gure salbatzaileak zirelako. Momentu hori espero nuen denbora luzez. Frantzia gudan jarri zen Portugal eta Ingalaterrarekin.

Portugal eta Ingalaterra, Donostia setiatu zuten eta bitartean gure herrian egunero milaka bonbardaketa zeuden, horrela jende pilo bat hil zen, nire etxea guztiz apurtu zuten, nire alaba ia hiltzen dute, eta horrela 2 hilabetetan zehar. Frantzesak galduta zeuden eta Ugull mendira igo ziren bertan geratzeko asmoz. Portugaldarrak eta Frantzesak azkenik donostian sartu ziren eta nire familia beste milaka pertsonekin gure salbatzaileei besoak irekiekin jasotzera joan ginen. Baina, bat-batean, madarikatu horiek tiroka erantzun ziguten. Donostiako emakumeak bortxatu zituzten, hil zituzten biztanle asko eta bukatzeko guztia erre zuten. Nire alaba, nire emakumea eta ni bahitu ziguten. Niri torturatu zidaten eta hiltzeko zorian utzi zidatenean, putakume horiek, nire alaba eta nire emakumea nire begien aurrean bortxatu zituzten, gero hiltzeko.

Donostia hondatu zuten eta ezerrez egin zioten pertsonak hil zituzten, zorionez, bizirik nago benetan gertatu zena kontatzeko. Eta justiziaren pisu guztia hainen gainean erortzea eskatzeko.