EAJ dektorea

Ni EAJ-ko dektore barruko autonomoa naiz eta azaltzera nator zer deb EAJ eta ze mota dauden EAJ elkartean. EAJ elkartean independentistak daude eta baita autonomoak, ni autonomoa naizenez azalduko dizuet zer den EAJ-en eta autonomoen eragina EAJ-en. Hasiera batean burges txikiek eta erdi mailakoek osatu zuten alderdia. Alderdi berriak eragin berezia izan zuen, gehien bat , nekazarien artean. Haiek, modu eraginkorrean, Sabino Aranaren iritzi eta tesiekin. II. Karlistaldiaren ondoren galdutako eskubideak eta Foruak berreskuratzeko eta industrializazioa eta inmigrazioa ezartzen ari ziren gizarte mota berriari aurre egiteko bidea eskaini zien Aranak berezko eta betiko euskal zurine balioak azpimarratuz. EAJren hedapena industrializazioak izan zuenaren parekoa eta araberakoa izan zen: industrializazioaren inguruan gertatzen ari ziren aldaketen aurkako nolabaiteko joera izan zuen, Bizkaian lehenik, Gipuzkoan gero, eta XX. mendearen hasieran eta gerra ondoan, Araban eta Nafarroan.

Euskalerriakoak EAJn sartu ziren XX. mende hasieran. EAJ moderatuagoa izaten hasi zen, eta haren jarrerak ere zertxobait aldatu egin ziren.

1893an EAJ sortu zuenetik aurrera Sabino Arana gogotik saiatu zen EAJ alderdi huts baino zerbait gehiago izan zedin. EAJri barren-barrendik eragin zion eta haren zabalkundea egin zuen gizartean. 1894an Euskeldun Batzokija sortu zuen, euskaldunek hor biltzeko eta haren ideiak zabal zitzaketen; 1895ean Bizkai Buru Batzarra, abertzaletasunaren gidari eta haren zabaltzaile izango zena. Bestalde, Sabinoren ondorengoek, besteak beste, 1904an EGI, Euzko Gaztedia, 1908an Euzko mendigoixale batza, 1922an, Elias Gallastegiren eraginez, Emakume abertzale batza, Euzko-gastetxu batza...jarri zituzten abian.